"Міжнародны дзяржаўны экалагічны інстытут імя А.Д.Сахарава" Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта

•  «Беларуская мова (прафесійная лексіка)».

Аўтар слоўнікаў «Слоўнік новых слоў», «Руска-беларускі тлумачальны слоўнік новых слоў і новых значэнняў слоў» (у суаўтарстве з Уласевіч В. І.).

Укараніла слоўнікі «Слоўнік новых слоў», «Руска-беларускі тлумачальны слоўнік новых слоў і новых значэнняў слоў» у адукацыйны працэс вышэйшых навучальных устаноў Рэспублікі Беларусь (10 актаў укаранення).

1. Фанетычная адаптацыя зычных адносна палаталізацыі ў запазычаннях з англійскай мовы. Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Сер. гуман. навук. 2001. № 4. С. 100– 107.
2. Фанетычная адаптацыя англіцызмаў з зычнымі, проціпастаўленымі па напружанасці – ненапружанасці. Беларуская лінгвістыка. 2002. Вып. 52. С. 78-87.
3. Уплыў моў-пасрэднікаў на адпатацыю англійскіх запазычанняў у беларускай мове. Рэспубліканскія Купалаўскія чытанні: Матэрыялы навук. канф. Гродна, 2002. С. 340-345.
4. Праблемы фанетычнай адаптацыі і графічнай перадачы англіцызмаў. Культура мовы і грамадства: Матэрыялы Міжнар. навук.-практ. канф. Мінск, 2002. С. 51-54.
5. Боўлінг, серфінг, фітнэс: Новыя запазычанні з англійскай мовы ў спорце. Роднае слова. 2002. № 3. С. 33.
6. Рэпер, рокер, байкер: Запазычанні з англійскай мовы ў сферы маладзежнай субкультуры. Роднае слова. 2002. № 4. С. 53.
7. Бартэр, брокер, ваўчар: Запазычанні з англійскай мовы ў эканамічнай сферы. Роднае слова. 2002. № 5. С. 35-36.
8. Брыфінг, спікер, саміт: Новыя запазычанні з англійскай мовы ў палітычнай сферы. Роднае слова. 2002. № 10. С. 31.
9. Лайкра, скотч, хот-дог: Новая запазычаная лексіка пабытовай сферы. Роднае слова. 2003. № 6. С. 40-42.
10. Блокбастэр, трылер, джангл: Новая запазычаная лексіка сферы культуры. Роднае слова. 2003. № 7. С. 38-40.
11. Фанетычная адаптацыя запазычанняў з англійскай мовы ў сучаснай беларускай мове. Аўтарэф. дыс. канд. філал. навук. Мн., 2003. 20 с.
12. Запазычаная лексіка сферы інфармацыйных тэхналогій. Веснік адукацыі. 2004. № 1. С. 56-60
13. Англіцызмы і амерыканізмы ў сучаснай беларускай мове. Роднае слова. 2005. № 2. С. 26-28.
14. Графіці, джакузі, караоке – ен, яна, яно ці яны?: Род і лік нескланяльных запазычаных назоўнікаў. Роднае слова. 2005. № 6. С. 31-33. Роднае слова. 2005. № 7. С. 49-51.

Сааўтар: В. І. Уласевіч

15. Новая лексіка сферы эканомікі ў беларускай мове. Веснік адукацыі. 2005. № 6. С. 60-66. Сааўтар: В. І. Уласевіч
16. Уплыў рускай мовы як мовы-пасрэдніка на засваенне англіцызмаў і амерыканізмаў беларускай мовай. Сучасныя праблемы беларускага мовазнаўства: Матэрыялы навук. канферэнцыі, прысвечанай 75годдзю Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа НАН Б.– Мінск: “Права і эканоміка”, 2005. С. 59-62.
17. Слоўнік новых слоў і новых значэнняў слоў: прынцыпы стварэння. Сучасныя праблемы беларускай лексікалогіі і лексікаграфіі: Матэрыялы міжнар. навуковай канферэнцыі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа НАН Б, 19-20 лістапада 2005. – Мінск: “Права і эканоміка”, 2006. С. 116-122. Сааўтар: В. І. Уласевіч
18. Новая запазычаная лексіка ў сучасным перыядычным друку. Сучасная журналістыка: актуальныя праблемы // Зборнік навуковых артыкулаў. – Мн., 2006. С. 36-44. Зборнік навуковых артыкулаў. Інстытут парламентарызму і прадпрымальніцтва. Сааўтар: В. І. Уласевіч
19. Лексічныя працэсы ў беларускай мове канца ХХ – пачатку ХХІ стст. Мова і культура. (науковий журнал). Кіів: Видавничий дім Дмитра Бурага, 2007. Віп. 9. Т. VІ. Національні мови і культуры ў іх специфіці тая взаемодіі. – С. 20-26. Сааўтар: В. І. Уласевіч
20. Жаргонная лексіка ў лексічнай сістэме беларускай мовы. Сучасны стан і дынаміка норм беларускай літаратурнай мовы. Матэрыялы міжнар. навук. канф. Мінск. 24-25 кастрычніка 2006 г. / Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа НАН Беларусі. – Мн.: Права і эканоміка, 2006. – С. 70-72.
21. Культура маўлення ў сродках масавай інфармацыі. Беларуская лінгвістыка.2007. Вып. 60. С. 100-106.
22. Фанетыка-графічнае засваенне англіцызмаў у сучаснай беларускай мове. Беларуская лінгвістыка. 2008. Вып. С. 98-102.
23. Слоўнік новых слоў. Тэтра Сістэмс, 2009. – 444с. Сааўтар: В. І. Уласевіч
24. Беларуская мова: вучэбна-метадычны дапаможнік для студэнтаў БНТУ. У 4 ч. ч. 3. Лексікалогія і лексікаграфія. Беларуская навуковая тэрміналогія / Л. А. Гіруцкая [і інш.], пад рэд. Л. А. Гіруцкай. – Мн., БНТУ, 2008. – 140 с. БНТУ, 2008. – С. 91-101, 117-120, 130-139. Сааўтар: В. І. Уласевіч
25. Зборнік тэкстаў для перакладаў па курсе “Беларуская мова (прафесійная лексіка)”. БДАМ, 2009. – 63 с.
26. Рэкамендацыі па падрыхтоўцы вучэбных выданняў у Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў. БДАМ, 2009. – 15 с.
27. Новыя слоўнікі беларускай мовы: спрэчныя пытанні. Беларуская лінгвістыка. – 2010. Вып. 65. – С. 123-127.
28. Так пытання аб пастаноўцы націску ў новых лексемах англіі-амерыканскага паходжання. Беларуская лінгвістыка.2012. Вып. 67 . С. 23-29. Сааўтар: В. І. Уласевіч
29. Руска-беларускі тэрміналагічны слоўнік мастака-мадэльера: прынцыпы стварэння. Культура. Навука. Творчасць = Культура. Навука. Творчасць = Culture. Science. Arts: Матэрыялы VI Міжнар. науч.-практ. конф., 10-11 мая 2012 г. – Мінск: Беларускі дзяржаўны універсітэт культуры і мастацтваў, 2012 – С. 23-28.
30. Слоўнік лексічных варыянтаў у мове твораў Якуба Коласа / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т мовы і літ. імя Я. Коласа і Я. Купалы ; уклад. А. М. Астапчук [і інш.] ; рэд. кал. В. П. Русак, Л. А. Ліхадзіеўская. – Мінск: Беларус. навука, 2012. – 653 с. Мінск: Беларус. навука, 2012. – 653 с.
31. Беларуска-рускі тлумачальны слоўнік новых слоў і новых значэнняў слоў: прынцыпы стварэння. Беларуская лінгвістыка. 2013. Вып. 70. С. 70-78. Сааўтар: В. І.Уласевіч
32. Руска-беларускі тлумачальны слоўнік новых слоў і новых значэнняў слоў. Аверсэв, 2013. – 225 с. Сааўтар: В. І.Уласевіч
33. Аб прынцыпах складання пераводнага слоўніка нэалягізмам: на матэрыяле «Беларуска-рускага тлумачальнага слоўніка новых слоў і новых значэнняў слоў». Навукова-практычная канферэнцыя «Дыялог моў, культур, літаратур» (Масква, Інстытут гуманітарных навук ДБАУ ВПА МДПУ, 14.04.-18.04.2014).
34. Фарміраванне лінгвістычнай кампетэнцыі студэнтаў на занятках па дысцыпліне “Беларуская мова (прафесійная лексіка)” (на прыкладзе выкладання ў МДЭУ імя А. Д. Сахарава). Праблемы і перспектывы інавацыйнага развіцця ўніверсітэцкай адукацыі і навукі: Матэрыялы міжнар. навук. канф., Гродна, ГрДУ, 26-27.02.2015. – Гр.: ГрДУ, 2015. – С. 15-16.
35. З вопыту складання перакладнога тэрміналагічнага слоўніка: на матэрыяле “Руска-беларускага тэрміналагічнага слоўніка мастака-мадэльера”. Этнакультурны і сацыя-лінгвістычны аспекты тэорыі і практыкі выкладання моў : Сб. навук. арт – Мінск : БНТУ, 2015. – С. 400-407. ІІ Міжнародная канферэнцыя «Тэорыя і практыка выкладання моў у негуманітарных вну: этнакультурны і сацыялінгвістычны аспекты» (БНТУ, Мінск, 05.-06.12.2014).
36. Внеаудиторные заняткі як спосаб фарміравання і ўдасканалення маўленчых навыкаў у замежных студэнтаў. Сахараўскія чытанні: Экалагічныя праблемы 21 стагоддзя: Матэрыялы 15 міжнар. навук. канф., Мінск, МДЭУ, 21-22 траўня 2015. – Мн.: МДЭУ, 2015. – С. 32-33.
37. Распрацоўка пытанняў неаграфіі і неалогіі ў сучасным беларускім мовазнаўстве (на прыкладзе «Слоўніка новых слоў беларускай мовы» і «Беларуска-рускага тлумачальнага слоўніка новых слоў і новых значэнняў слоў»). Беларуская мова ў ХХІ стагоддзі: асноўныя тэндэнцыі развіцця (да 80-годдзя акадэміка А. І. Падлужнага): Зб. матэр. Міжнар. навук. канф., Мінск, 28-29 кастр. 2015 г. / Цэнтр даследаванняў беларус. культуры, мовы і літ-ры НАН Беларусі. – Мінск: Права і эканоміка, 2015. – С. 119-126 (0,5 арк.). Сааўтар: В. І.Уласевіч
38. Конкурс творчых работ на беларускай мове «Скарбы роднай мовы» ў МДЭІ імя А. Д. Сахарава БДУ як адлюстраванне моўнай кампетэнцыі студэнтаў. Сахараўскія чытанні: Экалагічныя праблемы 21 стагоддзя: Матэрыялы 16 міжнар. навук. канф., Мінск, МДЭІ імя А. Д. Сахарава БДУ, 19-20 мая 2016. – Мн.: МДЭІ імя А. Д. Сахарава БДУ, 2016. – С. 39-40.
39. Асаблівасці фанетыка-арфаграфічнага засваення новых запазычанняў у сучаснай беларускай мове. Беларуская лінгвістыка. – 2016. – Вып. 76. – С. 36-44 (0,4 арк.). Сааўтар: В. І.Уласевіч
40. Вызначэнне роду і ліку нескланяльных назоўнікаў у сучаснай беларускай мове. Беларуская граматыка: пекла Браніслава Тарашкевіча ды сучаснасці: зборнік матэрыялаў Міжнароднай навуковай канферэнцыі (Мінск, 19 -20 студзеня 2017 г.) / Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культ., мовы і літ-ры, Ін-т мовазнаўства імя Якуба Коласа. – Мінск: Чатыры чвэрці, 2017. – С. 181-188. Сааўтар: В. І.Уласевіч
41. Беларуская мова як кампанент нацыянальнай самаідэнтыфікацыі моладзі ў сучасных рэаліях. Сахаровские чытання 2017 года: экалагічныя праблемы XXI-га стагоддзя: матэрыялы 17-й міжнар. навук. конф., 19-20 траўня 2017 г., г. Мінск, Рэспубліка Беларусь / пад рэд. С. А. Маскевіча, с. С. Пазняка, М.А. Лысухо. – Мн.: МГЭИ ім. А. Д. Сахарава БДУ, 2017. – С. 50-51.
42. Інтэграваны падыход да навучання иноязычному прафесійнаму зносін студэнтаў-эколагаў: дасягненні і праблемы. Прафесійна арыентаваная замежная мова: ад навучання да эфектыўнай камунікацыі: матэрыялы 4-га гор. науч.-практ. семінара, Мінск, 20 красавіка 2017 г. / рэдкал.: С. М. Валадзько (з папярэд.), Е. С. Сідзельнікава. – Мінск: Акад. Кіраўніцтвам. пры Прэзідэнце Рэсп. Беларусь. 2017. – С. 56-59. Сааўтар: Н.А. Грицай
43. Моўная кампетэнцыя і праблема нацыянальнай самаідэнтыфікацыі: на прыкладзе апытання студэнтаў МДЭІ імя А. Д. Сахарава БДУ. Тэндэнцыі развіцця моўнай адукацыі ў сучасным свеце: зборнік матэрыялаў Міжнароднай навук.-прак. канф., Мінск, 20-21 студзеня 2017 г.) / Тэндэнцыі развіцця моўнай адукацыі ў сучасным свеце – 2017: матэрыялы Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі. – Мінск: МДЛУ, 2018. – С. 48-52.
44. Праблема нацыянальнай самаідэнтыфікацыі ў аспекце моўнай кампетэнцыі: на прыкладзе вынікаў апытання студэнтаў МДЭІ імя А. Д. Сахарава БДУ. Вышэйшая школа: праблемы і перспектывы : матэрыялы 13-й Міжнар. навук-метад. канф., Мінск, 20 лютага 2018 г. У 3 ч. ч. 2. – Мінск : РІВШ, 2018. – С. 54-59.
45. Капліцы Смаргоншчыны як помнікі сакральнай архітэктуры. Сахаровские чытання 2018 года: экалагічныя праблемы XXI-га стагоддзя: матэрыялы 18-й міжнар. навук. конф., 17-18 мая 2018 г., г. Мінск, Рэспубліка Беларусь / пад рэд. С. А. Маскевіча, с. С. Пазняка, М.А. Лысухо. – Мн.: МГЭИ ім. А. Д. Сахарава БДУ, 2018. – С. 91-92. Сааўтар: В. В. Пішчака
46. Укараненне сацыяльных тэхналогій у працэс навучання студэнтаў неязыкового вну вусным иноязычному зносін. Праблемы практыка-арыентаванага навучання замежнай мове ў немоўнай установе вышэйшай адукацыі : матэрыялы семінара. Мінск: Інстытут нацыянальнай бяспекі Рэспублікі Беларусь, – С. 10-14. Сааўтар: Н.А. Грицай
47. Значэнне сацыяльных тэхналогій для навучання студэнтаў неязыкового вну вусным иноязычному зносін. Матэрыялы дакладаў 83-й навукова-тэхнічнай канферэнцыі ППС, навуковых супрацоўнікаў і аспірантаў (з міжнародным удзелам), Мінск, 4-15 лютага 2019 г. [электронны рэсурс]. – Мінск, БДТУ, 2019. – С. 155-157. Сааўтар: Н.А. Грицай
48. Аб выкарыстанні тэхналогіі творчых майстэрняў на занятках па ангельскай мове. Тэарэтычныя падыходы да выкарыстання информационых тэхналогій у иноязычном адукацыі : матэрыялы Рэсп. науч.-практ. Семінара, 27 лістапада 2018 г. – Мінск: ДУА “ІПС РБ”, 2019. – С. 14-17. Сааўтар: Н.А. Грицай
49. Праблема нацыянальнай самаідэнтыфікацыі ў аспекце моўнай кампетэнцыі: на прыкладзе вынікаў апытання студэнтаў МДЭІ імя А. Д. Сахарава БДУ і БДУФК. Сахаровские чытання 2019 года: экалагічныя праблемы XXI стагоддзя = Sakharov readings 2019 : environmental problems of the XXI centry : матэрыялы 19-й міжнароднай навуковай канферэнцыі , 23-24 мая 2019 г., г. Мінск, Рэспубліка Беларусь : у 3 ч. / Міжнар. дзярж. экол. ін-т ім. А. Д. Сахарава. Бел. дзярж. ун-та; рэдкал. : А. М. Бацян [і інш.] ; пад рэд. д-ра ф.-м. н., прафесар С. А. Маскевіча, д-ра с.-х. н., прафесар с. С. Пазьняка. – Мінск : ІВЦ Мінфіна, 2019. – Ч. 3. – С. 367-370. Сааўтар: Н.А. Грицай
50. Развіваючыя і выхаваўчыя магчымасці сацыяльных тэхналогій у выкладанні замежных моў у неязыковом вну. Сахаровские чытання 2019 года: экалагічныя праблемы XXI стагоддзя = Sakharov readings 2019 : environmental problems of the XXI centry : матэрыялы 19-й міжнароднай навуковай канферэнцыі , 23-24 мая 2019 г., г. Мінск, Рэспубліка Беларусь : у 3 ч. / Міжнар. дзярж. экол. ін-т ім. А. Д. Сахарава. Бел. дзярж. ун-та; рэдкал. : А. М. Бацян [і інш.] ; пад рэд. д-ра ф.-м. н., прафесар С. А. Маскевіча, д-ра с.-х. н., прафесар с. С. Пазьняка. – Мінск : ІВЦ Мінфіна, 2019. – Ч. 3. – С. 360-363. Сааўтар: Н.А. Грицай
51. Інтэграваны падыход у навучанні прафесійна арыентаваным зносінам на англійскай мове студэнтаў спецыяльнасці «Ядзерная і радыяцыйная бяспека». Інтэнсіўныя метады навучання ў рамках практыка-арыентаванага падыходу ў навучанні замежнай мове ва ўстанове вышэйшай адукацыі : матэрыялы межвуз. Науч.-практ. семінара, Мінск, 17 красавіка 2019 г. / Мінск : Ін-т нац. бяспекі Рэсп. Беларусь ; рэдкал.: Г. Г. Краско [і інш.]. – Мінск : Ін-т нац. бяспекі Рэсп. Беларусь, 2019. – С. 27-29. Сааўтар: Н.А. Грицай
52. Аб эфектыўнасці інтэграванага падыходу для развіцця камунікатыўных навыкаў і фарміравання ўменняў прафесійна-арыентаванага іншамоўнага зносін. Сахаровские чытання 2020 года: экалагічныя праблемы XXI стагоддзя = Sakharov readings 2020 : environmental problems of the XXI centry : матэрыялы 20-й міжнароднай навуковай канферэнцыі, 23-24 мая 2020 г., г. Мінск, Рэспубліка Беларусь : у 3 ч. / Міжнар. дзярж. экол. ін-т ім. А. Д. Сахарава. Бел. дзярж. ун-та; рэдкал. : А. М. Бацян [і інш.] ; пад рэд. д-ра ф.-м. н., прафесар С. А. Маскевіча, к. т. н., дацэнта М. Р. Гермянчук. – Мінск : ІВЦ Мінфіна, 2020. – Ч. 3. – С. 146-149. Сааўтар: Н.А. Грицай
53. Беларуская мова. Прафесійная лексіка. Экалагічны профіль : вучэб. дапам. / М. М. Круталевіч [і інш.]; пад рэд. М. М. Круталевіча. – Мінск: ІВЦ Мінфіна, 2020. – 283 с. (13,0 ул.-выд..арк.). Грыф Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. Сааўтары: М. М. Круталевіч, А. С. Васілеўская, В. В. Урбан, В. У. Азарка
54. Фарміраванне лінгвістычнай кампетэнцыі на занятках па дысцыпліне «Беларуская мова (прафесійная лексіка)». Актуальныя пытанні навукова-метадычнай і вучэбна-арганізацыйнай працы: спалучэнне класічных падыходаў і інавацыйных арганізацыйна-адукацыйных мадэляў і тэхналогій [Электронны рэсурс] : матэрыялы рэспубліканскай навукова-метадычнай канферэнцыі (Гомель, 12-13 сакавіка 2020 года) / М-ва адукацыі Рэспублікі Беларусь, Гомельскі дзярж. ун-т ім. Ф. Скарыны ; рэдкал. : І. В. Семчанка (гал. рэд.) [і інш.]. – Электронныя тэкставыя даныя (10,5 Мб). – Гомель : ГДУ ім. Ф. Скарыны, 2020. – С. 55-59.
55. Вучэнне ў супрацоўніцтве як прыярытэтная тэхналогія навучання реферированию іншамоўных тэкстаў па спецыяльнасці. Актуальныя пытанні навукова-метадычнай і вучэбна-арганізацыйнай працы: спалучэнне класічных падыходаў і інавацыйных арганізацыйна-адукацыйных мадэляў і тэхналогій [Электронны рэсурс] : матэрыялы рэспубліканскай навукова-метадычнай канферэнцыі (Гомель, 12-13 сакавіка 2020 года) / М-ва адукацыі Рэспублікі Беларусь, Гомельскі дзярж. ун-т ім. Ф. Скарыны ; рэдкал. : І. В. Семчанка (гал. рэд.) [і інш.]. – Электронныя тэкставыя даныя (10,5 Мб). – Гомель : ГДУ ім. Ф. Скарыны, 2020. – С. 50-53.

Сааўтар: Н.А. Грицай

56. Выкарыстанне сацыяльных педагагічных тэхналогій у навучанні прафесійна-арыентаваным зносінам. Матэрыялы дакладаў 84-й навукова-тэхнічнай канферэнцыі ППС, навуковых супрацоўнікаў і аспірантаў (з міжнародным удзелам), Мінск, 4-15 лютага 2020 г. [электронны рэсурс]. – Мінск, БДТУ, 2020. – С. 320-322. Сааўтар: Н.А. Грицай
57. Прафесійна-накіраванае навучанне магістрантаў экалагічных спецыяльнасцей. Экалагічнае адукацыю і ўстойлівае развіццё. Стан, мэты, пролемы і перспектывы: матэрыялы міжнароднай навукова-метадычнай канферэнцыі, 19-20 сакавіка 2020 г., г. Мінск, Рэспубліка Беларусь / Міжнар. дзярж. экол. ін-т А. Д. Сахарава. Бел. дзярж. ун-та ; рэдкал. : С. А. Маскевіч і інш.; пад рэд. д-ра ф.-м. н., прафесар С. А. Маскевіча. – Мінск : ІВЦ Мінфіна, 2020. – С. 13-15. Сааўтар: Н.А. Грицай

• РІНЦ
• ORCID